FRAMMENTI DI STATUTI DI AMELIA
DEL XIV SECOLO
Di seguito al manoscritto dello statuto di Amelia del 1346, dal foglio 33 e seguenti, figurano assemblati alcuni frammenti di statuti trecenteschi, raramente datati, ma probabilmente ascrivibili ad un periodo compreso fra l'anno 1330 e la fine del secolo XIV. Ne diamo qui di seguito la integrale trascrizione.
1) Fogli 33 e 34. Frammento del primo e del secondo libro di uno statuto che, per stile grafico e contenuto, potrebbe riferirsi a parti mancanti di quello del 1330 o di altro ad esso precedente.
.................................................................................................................
non solverit infra quinque dies quod debitor abinde in antea ponatur in palglatiam et cogatur ad solutionem ad voluntatem creditori set etiam eius fideiussoris Et potestas vel aliquis eius officialis qui contrafecerit solvat pro banno comuni qualibet vice .xx. libr. et eidem specialj pro suj gravaminis emendatione .x. libr. solvere teneatur et sufficiat si hoc probaretur per publicam formam cum iuramento talis positi in palglatiam contra formam predictam et etiam sacramento talis inmissi in palglatiam contra dictam formam sine aliqua probatione dictus d.nus potestas per Scindicatores comunis tempore suj scindicatus condepnetur in centum soldis cort.
XV - De modo congregandi consilium
COngregare vel facere aliquod consilium adunantiam vel aregnam quocumque nomine censeatur potestas seu Judex seu vicarius vel aliquis eius officialis comunis Amelie non possit nec debeat ullo modo sine expressa licentia et voluntate antianorum populi vel maioris partis ipsorum et ante quam consilium congregetur ea propisita que processerint de voluntate Antianorum scripbantur per notarium reformationum et aliter non procedat nisi essent proposita facienda de facto alicuius ambasciate retracte in dicto consilio quod tunc proposita fieri possit etiam durante consilio licet non fuerit scripta ante dictum consilium et si contrafieret non valeat Sed potestas pro quolibet ex suis officialibus contrafacientibus seu pro se contrafieret solvat pro banno comuni Amelie .xxv. libr. cort. de suo salario quod camerarius comunis qui pro tempore fuerit debeat retinere de salario dicti domini potestatis in hac forma si fuerit contrafactum et semper consensus et licentia Antianorum scripbatur.
XVJ - Quod notarius potestatis teneatur mictere a (sic) quaternum
scripturas
STatuimus etiam quod notarij potestatis teneantur et debeant mictere ad quaternum in actis omnes scripturas que agitarentur in iudicio coram eis vinculo iuramenti et si aliqua scriptura propter defectum dictorum notariorum missa non fiuerit ad quaternum et aliquis ad cuius istantiam facta esset dicta scriptura vel causa sua in aliquo lederetur dicti notarij aut dictus notarius teneatur tempore scindicatus ipsorum reficere sibi dapnum et interesse suum et pene nomine comuni Amelie .C. sold. cort. et teneatur dictas scripturas mictere ad quaternum ea die vel sequenti postquam fuerit coram curia agitata ad dictam penam pro quolibet et qualibet vice et nichilominus mictere teneatur et dapnum patienti reficere si ob dictum defectum aliquod sentiret.
XVIJ - De solutione fienda iurati de populo quando
congregantur
ITem statuimus quod si aliquis de Amelia faceret aliquid propter quod potestas faceret congregarj iuratos de populo quod ille conmictens vel faciens illud solvat omnibus iuratis qui venirent ad dictam congregationem et habeat quilibet iuratus pro qualibet vice duos soldos per diem Et potestas teneatur accipere ad penam .xxv. libr. de suo salario Qui iurati eligi debeant per Antianos populi.
XVIIJ - Quod potestas et eius officiales et familiares
non ludant cum aliquo
POtestas seu aliquis officialis vel familiaris in Civitate Amelie seu in palatio non debeant ludere cum aliquo cive vel comitatense Amelie ad aliquem ludum tassillorum vel alearum vel ad aliquod aliud ludum seu etiam interesse cum aliquo alio undecumque existat Salvo quod inter se tantum diebus feriatis ludere possint ad calculos vel aleas et qui contrafecerit solvat pro banno comuni vice qualibet .xxv. libr. et eadem penam ludens cum quocumque ipsorum solvat.
XVIIIJ - Quod potestas et suj officiales non faciant scripbi librum
QUod nullus potestas Judex vel notarius seu aliquis alius de sua familia vinculo iuramenti et ad penam .x. libr. scripbant aut scripbi faciant aliquem librum vel in opere alicui libri nisi in libris et actis comunis nec aliquis alicui eorum in aliquo eorum vel alterius ipsorum opere audeat scripbere ad dictam penam.
XX - Quod nullus tormentetur sine licentia antianorum
TOrmentare aliquam personam potestas sui officiales et familiares seu aliquis ipsorum occasione alicuius malleficij vel occasione aliqua non possit nec debeat per se vel alium modo aliquo aliquod genus tormentorum inferre alicui sine expressa licentia Antianorum omnium et eorum liberali voluntate nisi fuerit persona male fame vel homicida vel proditor vel falsarius vel alius fabricator false monete vel derobator stratarum vel aliquis alius conmictens aliquod malleficium de nocte vel qui offenderit aliquem officialem forensem comunis Amelie vel aliqem de suis familiaribus et non possit curare curia et dare fideiussorem quj possint torqueri sine licentia Antianorum procedentibus tamen legitimis inditiis e si contrafecerit solvat quilibet contrafaciens de suo salario immo potestas nomine pene comuni Amelie .l. libr. cort. et confessio tormentati contra hoc capitulum sit cassa et nulla et persona tormentata contra dictam formam possit petere pro tali ingniuria a predictis potestate et officialibus et quolibet ipsorum contrafaciente ac ipse potestas pro se et quilibet contrafaciente de suo salario eidem persone dare et solvere teneatur post depositionem suj officij quinquaginta libras den. ad probationem talis ingniurie seu tormenti facti sufficia (sic) publica fama per duos testes bone fame qualitercumque probata et scindicatores seu qui rationem fecerint officij predictorum teneantur omnia predicta facere observarj in quolibet capitulo et si fuerit negli(g)ens puniatur in .l. libr. cort.
XXJ - De refutatione generalj facienda per potestatem
in fine suj officij
ITem statuimus quod potestas et quilibet officialis post depositionem suj officij ante quam licentietur et de Civitate discedat teneatur et debeat scindico comunis Amelie qui recipiat pro ipso comuni et singulis personis refutationem facere de salario soluto ipsius potestatis et generaliter de omni eo quod dicto comuni vel specialibus personis dicte Civitatis et eius districtus petere et dicere possint quacumque occasione vel causa usque in ipsum diem promicterent non molestare nec molestari facere in iudicio vel extra per modum querele vel alicuius petitionis vel reprensaliarum dictos Comune et officiales et speciales nec aliquem ipsorum in persona vel rebus modo aliquo sive causa Et specialiter iurent in principio officij eorumdem inviolabiliter cum pena omni exceptione remota et aliter ultima terçaria solvi non possit potestati seu alteri eius nomine et si aliter fieret camerarius de suo solvisse intelligatur.
Liber de electionibus et officijs civium
S(ecundus) liber
XXIJ - De exceptuatis ab officio comunis
MJnores decem et octo Annorum et etiam non adlibrati in catasto et qui non solvunt dativam comuni Amelie vel non subiecti curie potestatis non possint esse (omesso "electi") seu eligi in aliquo officio et electio de eis facta non valeat et etiam si contrafieret elector et acceptans pro quolibet solvat .xl. sold. comuni pro banno et nemo qui haberet potestatem eligendi aliquem debeat eligere patrem filium fratrem carnalem filium fratris vel sororis vel nepotem ipsius electoris nec possit eligere ad dictum officium exercendum aliquem de electoribus electis ad eligendum dictum officialem nec se ipsum ad dictam penam et qui habet unum officium a comuni uno eodem tempore non possit habere aliud excepto quod consiliarius possit habere unum aliud officium Et nemo possit habere officium nisi per contrata in qua habitat tempore electionis de eo facte et qui contrafecerit eligendo vel acceptando electio non valeat et puniatur in .xx. sold. et hoc capitulum in singulis electionibus legatur per cancellerium comunis ad penam .x. libr. pro qualibet vice.
XXIIJ - De electione scindicatorum potestatis
AD scindicandum potestatem et eius officiales eligantur per consilium speciale duo providi et boni viri et unus notarius ad scripbendum et quilibet habeat pro suo salario et labore .x. sold. cort. Et potestas post depositionem suj officij et suj officiales per quinque dies morentur ad hoc in Civitate Amelie coram ipsis scindicatoribus integram administrationem eorum officij et de neglectis et obmissis ablatis actis subtractis ablatis et quocumque modo gestis contra formam statutorum ordinamentorum vel iuris redere sollepniter rationem tam comuni quam etiam cuilibet specialj (?) Et ad hoc pro parte comunis ad agendum eligatur unus scindicus et unus advocatus qui habeat pro suo salario pro quolibet .x. sold. Quj Scindicatores notarius Scindicorum et advocatus iurent ad sancta dei avengelia eorum officium et omnia que ad eorum officium spectant facere bona fide et de iure et promissione huiusmodi facienda scripbatur per notarium cancellarie. Qui Scindicatores tribus bannimentis diversis diebus eorum mandato factis et contra ipsos potestatem et officiales et familiares nemine aliquid obidiente (?) et super petitione oblata per Scindicum comunis nil contra eos malleficij vel obmissionis inventi contra eos in ultima die .v. dierum quibus stare teneantur post depositionem eorum officium ad redendum rationem administrationis dicti eorum officij redant in dei nomine absolutos cum licentia discessuri Si autem invenirent eosdem potestatem et officiales et familiares ipsius vel ipsorum aliquem aliquid conmississe vel fecisse vel excessisse contra ius et iustitiam et formam statuti vel etiam aliquid defraudasse de rebus comunis vel specialium personarum in dapnum comunis vel cuius specialis persone teneantur condepnare illum vel illos qui talia conmiserint in duplum eius quantitatis seu rei extimate quas invenerint defraudasse vel iniuste abstulisse vel in quo negligendo vel obmictendo vel exercendo plus debito dapnum invenerint intulisse et a quo subtrassisse seu etiam huiusmodi dapnum passo solvendo et si alia pena de huiusmodi non appareret per statutum in .x. libr. pro quolibet delicto pene nomine dicto Comuni solvendas debeant condepnare quemlibet culpabilem de predictis. Qui vero procuratorem ipsorum officialium et potestatis vel alicuius ipsorum in huiusmodi causa fecerit vel pro eis fideiussionem prestiterit solvat pro banno comuni Amelie Et potestas novus cum accusatione et sine pro comuni accipiat .xxv. libr. pro quolibet. Qui etiam contra formam huius capituli aregnaverit (sic) tractaverit vel dixerit seu concordaverit ipsos potestatem et officiales esse absolvendos vel scindicandos solvat dicto comuni similiter dictam penam et eam ab eo potestas novus omnino pro comuni similiter accipiat Et potestas pro quolibet suo officialj condepnarj possit et cogi solvere iudicatum Et donec scindicetur absolvatur vel condepnetur nemo cum eis bibat vel comedat vel insenium (sic) sibi mictat nec ipsi rationem redentes conmorarj possit dicto tempore rationis in domo alicuius specialis sed in ospitijs forensibus preparatis et quod scindicatores ad scindicandum potestatem vel aliquem alium officialem forensem non possint eligi durante officio dicti potestatis et aliorum officialium et si eligerentur ipsa electio sit nulla Et camerarius comunis si solverit ultimam pagam salarij dicti potestatis vel aliorum officialium nisi ultima die scindicatus dictorum officialium post depositionem eorum officij solvat de suo tantumdem comuni Amelie etiam si dicti officiales essent absoluti et si quis contra predictum capitulum aliquid dixerit proposuerit vel arengaverit solvat pene nomine centum libr. cort. et ab omni officio comunis semper sit exclusus et potestas novus hec omnia hinc inde faciat adi (superfluo) adimplere in singulis predictorum ad penam .xxv. libr. cort. et etiam de predictis inquirere infra .xv. dies proximos suj regiminis et delinquentem punire et hoc capitulum subspendi non possit nisi de hijs fient proposita speciales in quolibet consilio et optineantur per tres partes consiliorum uniuscuiusque consilij existentium sed scriptum (?) sit nichilominus et precisum et cancellerius qui aliquid contra predicta scripserit aut fecerit sit ipso iure privatus ab officio suo et condepnetur per novum potestatem pena .Centum. libr. den.
XXIIIJ - Quod quilibet possit agere contra potestatem
tempore scindicatus
ITem statuimus quod de omni eo et pena quod et quam potestas vel aliquis eius officialis vel familiaris incurrerent dando vel accipiendo obmictendo et negliendo fraudem conmictendo vel aliquid faciendo contra formam statuti et ordinamenti Civitatis Amelie contra eos et quemlibet ipsorum post depositionem eorum officij possit quis agere et pro legitimo actore habeatur seu accusatore aut denuptiatore habeatur sive de facto proprio vel alieno ageretur et audiatur sine salario et strepitu et figura iudicij et oblatione libellj et causa decernatur ac si actor vel accusator legitimus intervenisset in causa non obstante aliquo statuto et iure quod in contrarium loqueretur Et teneatur potestas pro omnibus officialibus suis penam solvere in qua fuerint condepnati vel aliquis ex eis.
XXV - De electione et officio consiliariorum comunis
COnsiliarij comunis Amelie tam generales quam speciales eligantur in hac forma videlicet quod eligantur ab Antianis populi .l. boni homines qui vocentur pro parte potestatis ad consilium generale et speciale Comunis et populj dicte Civitatis et vadant (?) ad .l. brevia inter que sint .v. signata et illj ad (omesso "manus") quorum dicta brevia signata pervenerint iurent ad sancta dei evangnelia (sic) tacto libro eligere consiliarios dicti comunis tam speciales quam generales meliores et utiliores quod esse cognoverint pro comuni bona fide sine fraude Et eligant et eligere debeant .xl. consiliarios generales et .x. speciales videlicet .x. consiliarios inter generales et speciales pro qualibet contrata quorum .x. consiliariorum primi duo electi sint consiliarij speciales dicti comunis quorum consiliariorum medietas sit de granditia et alia medietas sit de populo et dicti consiliarij sic electi iurent eorum officium gerere bona fide ad consilium ire quotiens vocabuntur et sanum et utile consilium exibere quando ab eis fuerit petitum et illud quod eius melius et utilius eis videbitur pro comuni et tenere credentias et tam in consilio quam in arenga super petitionibus que proponerentur per potestatem vel aliquem eius officialem consulere quando eis videbitur et non facere novam propositam aut petitionem et non consulere illud idem quod dictum fuerit per alium consultorem in proposita coram eis et qui contrafecerit puniatur in .v. sold. et quod per eum consultum fuerit non valeat Et duret eorum officium .iiijor. mensibus Et potestas et eius officiales in qualibet renovatione consilij que fiat in consilio generali .singulis .iiijor. mensibus. hoc capitulum legi facere teneatur Et quod potestas et quis alius officialis qui ad dictum consilium intererit veniat in sala ubi dictum consilium congregatur antequam pulsetur tertius sonus campane ad penam .x. libr. pro qualibet vice et quicumque consiliarius non venerit ad consilium post dictum tertium sonum facta requisitione de consiliarijs dum tamen venerit antequam fiat proposita solvat nomine pene sex den. si vero venerit post propositam solvat .xij. den. Et qui nullo modo venerit ad dictum consilium puniatur de facto in duos sold. infra tres dies nisi iustam excusam haberet que in arbitrio dicti officialis remaneat Et si predictus officialis in predictis fuerit negli(g)ens et remissus quod pro quolibet consilio quod fieret et predicta non servaret camerarius comunis de suo proprio salario .x. libr. den. retinere teneatur.
XXVJ - De electione scindici generalis comunis
SCindicus generalis comunis in maiori consilio eligatur per electores maioris consilij in quacumque causa ad agendum et defendendum contra quamlibet personam vel universitatem ad petendum omnia iura comunis que potestas et suj officiales audiant sine salario et ab eius adversario recipiat ydoneam cautionem et fideiussionem de restituendo petita si convincatur Et causam huiusmodi debeat sine debito terminare. prestet autem et det dictus scindicus ydoneam cautionem de suo officio legaliter et sollicite exercendo et de ratione redenda acceptorum per eum pro comuni cum integra restitutione et si fraudem conmiserit solvat comuni Amelie pro banno vice qualibet decem libras Et ad apprehendendum bona exbanditorum et aliorum condepnatorum comunis Amelie occasione alicuius malleficij vel excessus vel iure dicti comunis autem presentis statuti sit et esse debeat scindicus qui nunc est et pro tempore erit in dicta Civitate Amelie sine aliquo alio salario vel mercede Et quod dictus camerarius (sic) in fine dicti suj officij teneatur de predictis redere rationem.
XXVIJ - De electione scindici ad prosequendum
appellationem
AD prosequendum appellationem contra quemlibet appellantem in malleficijs fiat Scindicus ad petitionem iniuriam passi et appellans etiam ipsam prosequi teneatur . Si autem aliquis condepnatus appellans et postea venerit et supplicetur quod admictatur paraturus mandata potestatis et comunis Amelie et solvere voluerit medietatem residuj a .xl. sold. supra condepnationem ipsius et reficere comuni expensas in ipsa appellatione per ipsum comune factas potestas et suj officiales recipiant eum ad mandata et dictas medietatem et expensas pro comuni et alia medietas sibi misericorditer relapsetur Si autem appellans perseveraverit animo indurito dictus scindicus dictam appellationem animo indurito prosequatur et defendat comune in causa usque ad tertiam sententiam si erit necesse. Scindicus autem ad hoc esse non possit qui actineat appellanti aliqua linea parentele Et potestas hoc capitulum teneatur observare et observari facere ad penam Centum libr. den.
2) Fogli 35, 36, 37 e 38. Parte terminale dello statuto del 1358 (fogli 35 e 36) comprendente l'indice delle rubriche (fogli 37 e 38 recto).
(LXXXVJ)
.................................................................................................................
teneatur dictus Notarius ipsos Custodes celatos Coram se facere conparere ipsos que examinare et Sacramentum recipere ab eisdem ut dictum est in dictis terminis ad dictam penam.
LXXXVIJ - Quod custodes una cum denuptiatione quam facient
teneantur extimationem facere de dapno dato per denuptiatos
ITem Statuimus quod dicti Custodes Una cum denuptiatione quam faciunt teneantur et debeant extimare sive extimationem facere de dapno dato per illos quos denuntiaverint prout eis videbitur et ipsum dapnum de clarare (sic) quorum declarationj stetur ut inferius in capitulo de extimatione continetur.
LXXXVIIJ - Quod notarius predictus faciat custodibus
celatis satisfieri de parte eisdem contignente infra viij dies
ITem Statuimus quod dictus notarius teneatur c (cancellata) facere satisfieri dictis Custodibus de parte contignente eisdem infra octo dies post solutionem factam per illos quos denuptiaverint et accusaverint.
LXXXVIIIJ - Quod ubi non esset expressa pena in presenti
statuto et non possit precedere de similibus ad similia
puniatur arbitrio dicti notarij
ITem Statuimus quod si aliquis esset accusatus de dapno dato in bonis alterius de quo non esset expressa pena in presenti statuto et non posset procedi de Similibus ad Similia talis accusatus puniatur arbitrio dicti notarij considerata conditione accusati et qualitate delicti Sive dapni.
LXXXX - Quod dictus notarius teneatur et debeat observare omnia et singula capitula supra et infra scripta
ITem Statuimus et ordinamus quod dictus notarius teneatur et debeat observare omnia et singula capitula supra et infra scripta statuti et ordinamenta vinculo iuramento (la "o" finale correnta in "i") et ad penam in ipsis capitulis contentis (sic) et ad penam .x. librarum perusinorum pro quolibet capitulo in quo non esset pena imposita vel expressa.
LXXXXJ - De pena non obediendo dicto notario circa
reactatione et refectione viarum pontium et fontium
ITem statuimus quod quicumque non obediverit dicto notario dapnorum datorum viarum pontium et fontium in hipsis (la "h" cancellata) reactandis et reficiendis solvat pro banno Comuni Amelie .v. sold. pro quolibet et vice qualibet Et qui impedimentum prestaverit vel non permiserit id facere vel fieri facere vel non obediverit in colligendo quantum (?) superadprehensum vel occupatum vel ingomeratum est vel esset solvat de facto comuni predicto vice qualibet .C. sold. perusin. et si exterminaverit vel extrasserit aliquem terminum fissum vel missum per ipsum notarium vel per terminatorem comunis vel aliam personam de potestatis (?) voluntate (?) (da "terminatorem" scritto sopra e a lato) vel eius mandato solvat pro banno comuni predicto .xxv. libr. perusinorum et nichilominus terminium reponatur in eodem loco et quod in predictis et aliquo predictorum capitulorum loquentium super vijs plateis et super adprehensionibus et occupationibus viarum idem notarius possit et debeat ex suo officio ad petitionem cuiuscumque petentis summarie procedere et de iure et de facto cognoscere precipere iudicare et executioni mandare sine strepitu et figura Judicij iuris ordine servato vel non servato.
LXXXXIJ - Quod omnia et singula nomina custodum celatorum
sint et esse debeant penes dictum notarium et penes
Camerarium dicti Comunis
ITem statuimus et ordinamus quod omnia et singula nomina custodum celatorum pro ut electi sunt per dominos Antianos populi sint et esse debeant penes ipsum notarium et penes Camerarium comunis predicti ut dictus Camerarius sciat quibus debeat dare partem contignentem eisdem et qui penes ipsum Camerarium non esset partem aliquam habere neque Camerarius Solvere teneatur.
(Omessa numerazione) - Quod dictus notarius debeat observare omnia
statuta et ordinamenta que reperiuntur scripta in voluminibus statuti Comunis et populi Civitatis Amelie de dapnis
ITem statuimus et ordinamus quod dictus notarius teneatur et debeat observare vinculo iuramenti ad penam .x. libr. den. perusinorum de suo salario omnia alia et singula statuta et ordinamenta que reperirentur scripta in voluminibus statutorum Comunis et populi Civitatis Amelie loquentia de dapnis datis viis fontibus et pontibus guastis et incendijs et que dicti notarij officium tangerent dum modo de ipsis statutis et ordinamentis que nunc sunt in volumine presentis statuti eidem notario fides fiat per eum cuius intererit vel dixerit supra si ipsa servari debere.
(Il testo dell'intera rubrica risulta annullato con due tratti trasversali di penna)
LXXXXIIJ - Quod si quis non probaverit accusam per eum factam
puniatur eadem pena qua punirerur accusatus dapno probato
ITem statuimus et ordinamus quod si aliqua persona accusaverit aliquem vel aliquam de dapno dato personaliter vel cum bestijs de re quam accusator dixerit se possidere tempore dati dapnum vel illum pro quo teneret ipsam rem ad laborandum quod si negatum fuerit dictum accusatorem vel illum pro quo teneret ad laborandum accusatorem vel patrem accusatoris et accusator non probaverit quod tempore dati dapnum ipse vel pater eius vel ille pro quo teneret ad laborandum possideret (scritto sopra) quod puniatur ea pena qua puniretur accusatus dapno probato Et probatio de possessione predicta et dicta probatio recipiatur sumarie pro ut dicto notario videbitur.
LXXXXIIIJ - De pena accipientis paleam de possessione
alterius vel paleari
ITem statuimus et ordinamus quod si quis acceperit paleas de possessione alterius vel de paleari alterius seu paleas alienas solvat pro banno comuni Amelie .xx. sold. perus. pro qualiber vice.
(LXXXX)V (sic) - De pena colligentium fabas vel scafos
de possessione alterius
ITem Statuimus et ordinamus quod si aliqua persona collierit (sic) fabas sive scaphos alienos seu de possessione alterius solvat pro banno comuni Amelie .x. sold. pro qualiber vice et quolibet contrafaciente.
(Sul margine sinistro del foglio, a lato della presente rubrica, figura disegnata un'elegante pianta frondosa di fave, completa di baccelli).
(LXXXX)VJ - Quod nulla vindemiatrix possit
adportare ultra quatuor Rapaços (sic) uvarum
ITem statuimus et ordinamus quod nullus vindemiator vel vindemiatrix audeat vel presumat defe(r)re A vinea aliena ultra quatuor rampaços Uvarum ad penam .x. sold. salvo quod si deferret pro domino vinee quod tunc non teneatur ad penam, de quo stetur Sacramento domini vinee et quod notarius dapnorum datorum tempore vindemiarum singulos sero debeat stare ad portas Civitatis ad inquirendum et investigandum de predictis ad penam .xx. libr. perusin. de suo salario et predicta dicto tempore faciat ba (cancellato) publice banniri.
(LXXXX)VIJ - De non credendo custodi Celato nisi usque
in quantitatem .v. sold.
ITem Statuimus et ordinamus quod in (scritto sopra) dapnis datis non credatur custodj celato nisi usque in quantitatem .v. sold. perusinorum ab inde in de (sic) Supra usque in quantitatem .x. sold. cum uno teste aliquo contrario non obstante Et quod nulla nulla (cancellato) persona de Civitate vel comitatu Amelie vel aliunde possit nec debeat aliquem accusare torem (cancellato) de danpno dato personaliter vel cum bestijs dominus (?) de bestiis nisi duas personas in divisis accusationibus et sub duobus iuramentis pro qualibet die et non ultra et semper in tali accusationi ponatur dies qua producit et tam de emendatione dapni quam de pena comunis credatur Sacramento accusatoris usque in quantitatem .v. sold. et abinde supra usque ad decem sold. cum uno teste abinde vero supra probetur legitime non obstante aliquo capitulo statuti vel ordinamenti comunis vel populi quod in contrarium loqueretur quibus nolumus presenti Capitulo derogari Volumus (cancellato) etiam quod si filij familias sine consensu patris non possint aliquem vel aliquos accusare vel denuntiare in dapnis datis et si aliquis vel aliqui accusarentur per eos ipsorum vel alterius eorum accusationj non stetur et non valeat ipso iure se(d) ipse accusationes vel denuptiationes pro cassis et irritis habeantur aliquo contrario non obstante.
(Da "etiam" a fine rubrica, il testo risulta cancellato da due tratti trasversali di penna e sostituito con la seguente nota, scritta sul margine destro: "Salvo quod in dapnis datis de note (sic) commissis in quibus servetur forma in supra scriptis capitulis declarata".
LXXXXVIIJ - De guasto et incendio
ITem statuimus et ordinamus quod si advenerit dapnum Guastum vel incendium dati in domibus campis areis vineis Casalibus vel in quibuscumque bonis de foris quod impsum (sic) dapnum Guastum vel incendium emendetur per comunem (sic) Amelie infra mensem post quam fuerit illatum factum vel datum ad penam .x. sold. perusinorum pro quolibet Ançiano qui fuerit negliens in faciendum satisfieri dicto danpnum passo et idem dapnum Guastum vel incendium emendetur per comune Amelie secundum extimationem faciendam per duos homines ponendos per dominos Ançianos populi dicte Civitatis qui eligantur infra .iiijor. dies posquam ipsi Ançiani eorum officium iuraverint quorum duorum hominum ponendorum officium duret duobus mensibus tantum qui iurent eorum officium facere bona fide et nihilominus procedatur contra malefactorem et in penis contentis in statuto comunis loquente de tali malleficio penitus condepnetur et elapso termino condepnationis ipsius cuius bona vendentur et pretium seu pretia deveniant in comuni Amelie et Talis malefacto(r) aliquo tempore rebanniri non possit nisi primo satisfecerit denarios Jam Solutos per dictum comunem occasione dapni Guasti vel incendi Jam illati per eum in (cancellato) statuto vel aliquo et (cancellato) alio contrario non obstante et nihilominus uxor filij dicti dapnum facientis extra Civitatem et districtum Amelie expellantur.
(Spazio in bianco)
LXXXXVIIIJ - De pena ponentis tenentis vel prohicientis vectilia
seu corpora mortua coria et quascumque turpitudines
in viis publicis vel plateis
VEctilia vel animalia mortua vel carnes sanguinolentas seu coria capillos aquam scotanatam aquam olivarum çoçuram vel urinam terraplenum vel lapides vel ingomeramentum aliquod vel immunditiam vel quecumque alia turpia vel eorum alia qui fecerit tenuerit vel posuerit vel ponj fecerit vel coria cruda radens extendens vel trascinans seu etiam pelles et ungulas in aliqua platea comunis vel vijs publicis vel in arcu vel domo alterius prope ecclesias seu religiosa loca seu prope ipsa religiosa loca rumorem tantum vel lasciviam fecerit ad penam .x. soldorum pro quolibet et vice qualibet teneatur Salvo quod unguere et tingnere quilibet possit ubilibet preter quam in platea veteri in platea sancte marie et in platea crucis burgi cianciam olivarum ardens seu guatum macinans vel horum aliquem faciens in platea .x. sold. in alio loco predictorum .v. sold. comuni Amelie vice qualibet solvat pro banno et ea prorsus debeat elevare et quilibet possit contrafacientes accusare et denunptiare et eius accuse cum sacramento credatur salvo quod litamen et terraplenum possit ibidem prohici si sequenti die elevetur alias puniatur ut supra et etiam salvo beneficio edificandi in capitulo de officio viarum et quicumque in casaleno sancti laurentij de Urticheto et de orbestulo vel prope monasterium sancti stefanj vel in casaleno sancti proculi vel sancti nicolai vel eorum aliquo terrapleno vel inmunditiam proiecerit vel proici fecerit solvat pro banno comuni vice qualibet .v. sold. terraplenum autem predictum proiectum prope monasterium predictum elevetur inde per homines contrate platee et adiacentes contrate pusterule et notarius dapnorum datorum predictus omni die in sero more solito banniri faciat quod sequenti die ad vesperas quilibet omnia ante domum suam purget et mundet et omne ingomaro (sic) et inmunditia extra terram eadem penitus portari faciat ad penam predictam et notarius predictus elapso dicto termino debeat ire videndo die termini predicta et inhobedientes scribere et punire secundum formam statuti predicti et secundum formam capituli viarum et de singulis earum dictus notarius inquirat ad petitionem cuiuscumque in credentiam retinendo.
C - Quod nullus tempore pluvie prohiciat aliquid
aque currenti nec divertat cursum aque
TEmpore pluvie vel alio tempore nullus proiciat aliquid aque currenti vel aliud faciat quod inpedimentum vel nocumentum prestet vel preiudicium generet suo convicino seu dictam aquam et eius cursum aliter divertat quam ire consueverit tempore retro acto ad penam viginti soldorum quam penam solvat quotiens contrafecerit et nullus mictat aqua (sic) unde non convenit et non ire consuevit ad predictam penam et nichilominus aqua reducatur unde ire consuevit.
CJ - Quod dictus Notarius teneatur viam dare
viam non habenti
ITem quod dictus notarius teneatur vinculo iuramenti ad petitionem cuiuscumque non habentis viam terminatam ubi possit tradere per viam ad suam possessionem ad eius petitionem cogere quemcumque ad vendendum viam et iter quinque pedum in amplitudine ad extimationem duorum bonorum virorum ponendorum unus pro una parte et alter pro altera parte et dictus notarius teneatur dictos extimatores cogere et ponere et positos cogere ad extimandum dictam viam et si dicti extimatores se non concordaverint per Judicem debeat eligi unus (scritto sopra) tertius inter eos qui iurent eorum officium facere bona fide.
CIJ - Quod nullus proiciat terraplenum a porta Jlionis
usque ad porticellam fratruum
TErraplenum aliquod a porta gilionis usque ad ulivetulum in fossis comunis et prope ipsos fossos et a dicta porta a via qua itur publice a porticella fratruum minorum usque ad ecclesiam sancti petri sicut recte tragitur et in strata nova pusterule nullus proiciat seu proici faciat ad penam .x. sold. quam dictus notarius accipiat cum accusatore et sine.
CIIJ - Quod via porcellj mundetur bis in edomada
VIa porcelli usque ad portam busciolinj bis in qualibet edomada purgetur per adiacentes et quod nemo in dicta via faciat seu proiciat aliquam turpitudinem ad penam .v. sold. den. et quilibet possit denuptiare et accusare et credatur ei.
CIIIJ - Quod nullus proiciat çocçuram a fenestra
ITem statuimus et ordinamus quod nullus de Amelia proiciat aliquam çocçuram a fenestra in viis publicis ad penam .v. sold. den.
CV - De pena non Jncidentium sepem
QUicumque habet sepem super viis comunis teneatur ipsas incidere et super viis elevare et de hoc teneatur laborator rei habens sepem super viis ut dictum est ad penam .v. soldorum comuni predicto solvendorum et quilibet possit contrafacientem denuptiare et accusare et credatur eius sacramento.
CVJ - Quod dictus Notarius teneatur ad petitionem
adiacentium facere invenirj aquam fontis sicche
ITem statuimus et ordinamus quod notarius dapnorum datorum teneatur et debeat vinculo iuramenti et ad penam vigintiquinque librarum de suo salario ad petitionem adiacentium vel partis ipsorum facere reinveniri aquam fontis sicche positum in contrata vie plane et ipsa inventa facere dictum fontem reactare expensis adiacentium infra duos menses post quam fuerit requisitus et quilibet ex adiacentibus teneatur ei hobedire et inhobedientes punire (omesso "possit") vice qualibet in .x. sold. den.
CVIJ - Quod porci et scrofe non vadant per Civitatem
ITem statuimus et ordinamus quod porci scrofe et porcelli maiores .iiij. mensibus non possint de mensibus Junij Julij augusti septembris et octubris ire per civitatem amelie et si inventi fuerint per notarium dapnorum datorum vel eius familiares ire per dictam Civitatem, domini ipsorum porcorum solvant pro quolibet porco scrofa vel porcello et qualibet vice .decem. soldos et de alijs mensibus .duos. soldos pro quolibet porco et qualibet vice. decernentes quod presens capitulum prevaleat et prevalere debeat omni alio statuto civitatis Amelie de tali materia loquenti posito in volumine statutorum dicte civitatis Et specialiter statuto .liij. Sexti libri posito sub Rubrica quod porci non vadant per civitatem, cui statuto volumus per presentem totaliter derogari.
CVIIJ - Quod dictus Notarius teneatur observare presens statutum
et omnia contenta in presenti volumine statutorum et non
statuta populi quamvis sint sub Rublica (sic) dapnorum datorum
ITerm statuimus et ordinamus quod notarius dapnorum datorum dicte civitatis amelie qui pro tempore fuerit teneatur et debeat vinculo iuramenti et ad penam .xxv. librarum de suo salario applicandarum comuni Amelie omnia et singula capitula contenta et scripta in presenti volumine statuti observare et observari facere et non alia capitula que reperirentur in volumine statuti comunis et populi civitatis amelie sub quibuscumque Rubricis et quacumque verborum conceptione quibus capitulis et statutis de dapnis datis viis pontibus et fontibus loquentibus ubicumque positis et descriptis volumus per presentia ordinamenta et statuta totaliter derogari et ipsis dictus notarius uti non possit ad penam superius ordinatam.
Approbatio presentis statutj
ACta facta Completa firmata et declarata fuerunt omnia et Singula Suprascripta statuta cum adictionibus et Cancellationibus singnatis in ipsis per Suprascriptos statutarios et Completa et publicata per me Johannem domini Salvati de Amelia notarium Supradictorum statutariorum et comunis Amelie ad hec specialiter absuntum positum et deputatum Jn civitate Amelie in contrata platee in domo dicti comunis que vocatur Cancellaria cuj domuj ab uno palatium populi dicte Civitatis ab alio rem bucciarellj perlenutij (?) et ab alio viam de mandato dictorum statutariorum Sub Annis d.nj Millesimo .IIJC. LVIIJ. Jndictione .XJ. tempore Sanctissimi patris et d.nj d.nj Jnnoce(n)tij pape VJ. Mense Septembris die .VIIJ.
ET Ego Johannes d.nj Salvati de Amelia publicus Jmperiali et alme Urbis prefecti auctoritate notarius et Judex ordinarius et nunc notarius et offitialis Comunis Amelie et dictorum statutariorum per ipsum Comune et statutarios ad hec specialiter deputatus predictis omnibus et Singulis interfui et de ipsorum mandato publicavi et me subscripsi et in fidem omnium predictorum meum Singnum consuetum adposuj.
JN nomine Domini Amen. Anno Nativitatis Domini Millesimo CCC° LVIIJ° Jndictione XJ^ tempore d.nj Jnnocentij pape Sextj Die VIIIJ^ mensis Septembris Correcta examinata approbata et confirmata fuerunt supradicta Statuta et capitula Statutorum per Nobilem et Sapientem Virum d.num Bene. de Firmo Legum doctorem Judicem in patrimonio generalem Valitura donec fuerunt renovata prout et sicut in addictionibus detractionibus et declarationibus accedentibus ad singula capitula continentibus et prout facte additiones detractiones et declarationes atque cancellationes Judicata et demostrata hoc expresse addito acto et apposito in examinatione correctione approbatione et confirmatione predictis per dictum dominum Judicem quod si qua statuta seu capitula sint in presenti volumine statutorum apposita vel contenta Ex quorum verbis mentio vel sententia diminuatur vel Jmpediatur seu Jmpedirj vel diminuj possit honor vel Jurisdictio Sancte matris Ecclesie et libertas Ecclesiastica offitium vel Jurisdictio seu honor domini Legati sive domini Capitanei vel Curie aut benefitium appellationis Jurisdictio merum vel mixtum Jmperium videretur actribuj ultra debitum rationis seu que essent contra Jus divinum vel humanum aut contra constitutiones domini Legatj seu Curie patrimonij aut forent seu essent seu Jntelligj possent asserere Jniqua hodiosa vel ambitiosa aut ex quibus occasione predicta terra et Civitas Amelie sibj usurpareret sive acquireret vel usurpare seu acquirere posset vel vellet Jurisdictionem exemptionem vel Jnmunitatem ultra debitum rationis ex nunc ipsa statuta et statutorum Capitula cassavit annullavit cancellavit et irritavit et cassa cancellata nulla et irrita pronunptiavit decretavit et declaravit non obstante quod de facto supra cancellata non essent reservans Eidem curie patrimonij et sibi potestatem Auctoritatem et bayliam dicta Statuta et capitula statutorum iterum compilandi corrigendi Jnterpretandi cassandi et declarandi.
Et ego Guill(elm)us filius olim Ser Rinaldi de massa ... Jmperiali Auctoritate notarius et Judex ordinarius et nunc notarius et officialis curie patrimonij supradicta capitula statutorum et ordinamenta de mandato supradicti domini Judicis scripsi publicavi et ad cautelam meum Signum apposuj consuetum.
Signum mej (L. S.) Guill(elm)j not.
(Indice delle Rubriche)
.J. De Electione et officio Notarij dapnorum datorum.
.IJ. De Juramento Notarij dapnorum datorum.
.IIJ. De administrationis Ratione per dictum Notarium redenda
tempore sui Scindicatus.
.IIIJ. Quod dictus Notarius nec aliquis eius famulus percipiat aliquid
ultra suum Salarium.
.V. De prohibita familiaritate dicti notarij et sue familie.
.VJ. Quod dictus Notarius possit procedere in dapnis datis per
Jnquisitionem accusationem et denuptiationem ad petitionem
cuiuscumque petentis.
.VIJ. De fide habenda scripture manu dicti Notarij facte.
.VIIJ. Quod omnes terminj sint in arbitrio dicti notarij.
.VIIIJ. Quod dictus Notarius teneatur de omnibus processibus per eum
fiendis ferre Sententias.
.X. Quod dictus notarius teneatur recipere accusationes a dapnum
passo.
.XJ. Quod dictus notarius teneatur in confessatis ea die facere
sententiam.
.XIJ. Quod dictus notarius teneatur bis in edomoda ire per territorium.
.XIIJ. Quod quilibet famulus dicti notarij habeatur pro vero
accusatore.
.XIIIJ. Quod dictus notarius non debeat se absentare tempore sui
officij.
.XV. Quod dictus notarius faciat omnem edomoda assignationem sue
familie.
.XVJ. Quod dictus notarius non patiatur in dicto officio refirmarj.
.XVIJ. Quod dictus notarius faciat deponi penes camerarium partem
custodum accusatorum.
.XVIIJ. Quod in dapnis datis Juris sollepnitas non servetur.
.XVIIIJ. Quod dictus notarius possit de similibus ad similia procedere.
.XX. De pena mercantis Bladum vel aliud genus bladi alterius.
.XXJ. De pena coligentis olivas avellanas Nuces vel aliud genus
fructuum.
.XXIJ. De pena coligentis ficus fullones Uvas de pergulis.
.XXIIJ. De pena Jncidentis vel Succidentis aliquam arborem
domesticam.
.XXIIIJ. De pena coligentis uvas de vineis alterius.
.XXV. De pena dapnum danptium (sic) in vineis ortis vel casalj.
.XXVJ. De pena accipientium palos cannas vel forcellas.
.XVIJ. De pena dapnum dantium studiose in bonis alterius cum bestijs.
.XXVIIJ. De pena dapnum dantium in silva Bandita.
.XXVIIIJ. De pena asportantis uvas sine licentia dicti notarij.
.XXX. De pena asportantis nuces alglos amindalos avellanas Cicios vel
aliquod genus leguminum.
.XXXJ. Quod nullus aucupator vel venator per vineam alienam a
kalendis Aprilis usque ad kalendas Novembris audeat transire.
.XXXIJ. De pena dapnum dantium cum pecudibus in Blado vel
leguminibus.
.XXXIIJ. De pena dapnum dantium cum Bove Asino Equo et Jumento in
Blado Alterius.
.XXXIIIJ. De pena dapnum dantium cum capris Bicchis porcis vel
scrofis in Blado vel Leguminibus alterius.
.XXXV. De pena dapnum dantium cum pullis vel anseribus in orto vel
vinea.
.XXXVJ. Quod unicuique liceat animalia que invenerit dapnum dare
sua autoritate prendere et curie presentare.
.XXXVIJ. De pena facientis viam traversam per possessionem alterius.
.XXXVIIJ. De pena dapnum dantium cum pecudibus in posessione non
seminata cum capris porcis Bicchis asino equo vel Jumento.
.XXXVIIIJ. Quod unicuique liceat tempore Brighe attraversare et
transitum facere per possessionem alterius cum Bestijs et sine.
.XL. Quod quilibet tenens canem teneatur uncinum ad collum
apponere.
.XLJ. Quod scrofe porci et porcelli extra Civitate Amelie debeant
troppum ligatum ad collum portare.
.XLIJ. Quod porci scrofe vel capre non vadant sub ficubus olivis vel
quercubus tempore fructuum.
.XLIIJ. De pena mictentium pecudes inter Barchones metas vel
gremias.
.XLIIIJ. Quod Bestie forensium solvant pro quolibet mense quo
steterint ad pasturandum pro quolibet Centinario .xl. sold.
.XLV. De pena mictentium porcos in tregijs sancti Secundi et Sancti
petrj.
.XLVJ. Quod in omnibus casibus dominus Rej, colonus et laborator et
eorum filij possint accusare.
.XLVIJ. Quod dictus Notarius faciat reinvenirj omnia sciacquatoria per
que solita eatur aqua discurrere.
.XLVIIJ. Quod ubi non esset specificata quantitas credatur accusatoris
vel denunptiatoris vel domini rej Sacramento usque in quantitatem .x.
sold.
.XLVIIIJ. Quod omnes pene duplicentur forensibus contumacibus et de
nocte conmictentibus dapnum.
.L. Quod dominus Rej possit dare licentiam de bonis suis quibuslibet
voluerit.
.LJ. Quod Guardianj facti per adiacentes debeant dicto notario
accusare.
.LIJ. De pena abeverantis aliquod animal in fontibus in quibus homines
utuntur ad bibendum.
.LIIJ. Quod nulla persona ambollet (sic) vel lavet aliquam pellem prope
aliquem fontem.
.LIIIJ. De purgatione et mundatione fontes Porcellj Fontis Sanctj
Secundj Nucichie et aque Sancte et montis Labri.
.LV. De Requisitione fontium fienda per dictum Notarium.
.LVJ. Quod cuilibet liceat cum bestijs pasturare in bonis non
acatastatis (sic).
.LVIJ. De actatione fontis porcellj expensis comunis.
.LVIIJ. Quod dictus notarius teneatur qualibet edomoda facere purgarj
et mundarj omnes stratas silciatas et non intra muros.
.LVIIIJ. Quod dictus notarius teneatur omnes vias silciatas intus et
extra Civitatem amelie manutenere.
.LX. Quod dictus notarius teneatur videre et Requirere omnes vias
publicas vicinales et loca ubi iam fuerint vie.
.LXJ. Quod dictus notarius teneatur suprastantibus viarum prestare
auxilium consilium et favorem.
.LXIJ. Quod si aliquis esset infamatus quod consueverit dapnum dare
in bonis de foris quod dictus notarius debeat mandare quod non
discedat.
.LXIIJ. Quod dictus notarius tenatur singulis mensibus pandere in
generalj consilio summam omnium introytuum perventorum in
comuni.
.LXIIIJ. Quod ubi presens statutum non loquitur serventur statuta
populj.
.LXV. Quod dictus notarius teneatur extragi facere aquam que est in
gripta filiorum magistri Januarij cilglonj (?).
.LXVJ. Quod dictus notarius fieri faciat fontem Gonchecti (?) que est
in posessione heredum (?) locti (?) angilecti (?).
.LXVIJ. Quod dictus notarius teneatur omne die dominico de mane et
sero ire ad portas ut nullus portet lignia vel lapides.
.LXVIIJ. De pena facientium herbas in vinea plena uvarum orto vel
canneto.
.LXVIIIJ. Quod si aliquis accusatus fuerit de dapno dato cum bestijs et
Jurare voluerit se non habere bestias non teneatur ad penam.
.LXX. Quod dictus notarius teneatur ad petitionem cuiuscumque
petentis per Jnquisitionem procedere de omni dapno dato.
.LXXJ. Quod dictus notarius teneatur omnes vias tam publicas quam
vicinales et etiam plateas ad petitionem cuiuscumque petentis facere
disgomerarj.
.LXXIJ. Quod a domo petrucciolj martinj ad murum platee Sancte
marie fiat quidam aque ductus.
.LXXIIJ. Quod nullus habeat coaclam vel formam coacle in aliquo loco
publico vel palam.
.LXXIIIJ. De pena coligentium glandes de querqubus sine licentia
dominj rej.
.LXXV. Quod dictus notarius elevare faciat omnes logias existentes
super vijs comunis.
.LXXVJ. Quod dictus notarius faciat omnes vias publicas reactarj et
allargarj.
.LXXVIJ. Quod dictus notarius infra .x. dies teneatur terminarj facere
viam seu stratam porcellj.
.LXXVIIJ. Quod si aliquis inventus fuerit de Nocte in vinea vel
possessione alicuius presumatur dapnum dedisse.
.LXXVIIIJ. De pena dapnum dantium in bonis alterius presente et
inhibente domino rej.
.LXXX. Quod nullus ortulanus possit cambiare cetrones cepas
cucurbidas (sic) vel aliquos fructus ad gremias granj.
.LXXXJ. Quod nulla persona prohiciat terraplenum in guardiolo Tutij
que est in contrata posterule.
.LXXXIJ. De electione custodum celatorum fiendorum (sic) in bonis de
foris.
.LXXXIIJ. Quod accusatus per Custodem celatum solvat tantum domino
Rej quantum solverit comuni pro banno.
.LXXXIIIJ. Quod omnia pignora que accipiuntur occasione alicuius
executionis deponantur penes massarium comunis.
.LXXXV. Quod famulj dicti notarij possint accusare omnes quos
invenerint dapnum dare.
.LXXXVJ. Quod notarius curet et diligentiam habeat quod custodes
celati non possint scirj.
.LXXXVIJ. Quod custodes teneantur una cum denuptiatione quam
faciunt extimationem facere de dapno dato per denuptiatos.
.LXXXVIIJ. Quod notarius predictus faciat custodes satisfierj infra .viij.
dies de parte eis contingente.
.LXXXVIIIJ. Quod ubi non esset expressa pena in presenti statuto possit
procedj de similibus ad similia et puniatur arbitrio dictj Notarij.
.LXXXX. Quod dictus notarius teneatur et debeat observare omnia et
singula capitula supra et infra posita.
.LXXXXJ. De pena non obediendo dicto notario circa Reparationem
viarum fontium et pontium.
.LXXXXIJ. Quod omia et singula nomina Custodum celatorum sint et
esse debeant penes dictum notarium et penes Camerarium comunis.
.LXXXXIIJ. Quod qui non probaverit accusationem per eum factam
puniatur ea pena qua punirerur accusatus de dapno probato.
.LXXXXIIIJ. De pena accipientis paleas de possessione vel paleario
alterius.
.LXXXXV. De pena coligentium fabas vel Scafos alterius.
.LXXXXVJ. Quod nulla vindembiatrix possit apportare ultra quatuor
Raspos uvarum.
.LXXXXVIJ. De non credendo custodi celato nisi in quantitate.v. sold.
.LXXXXVIIJ. De Guasto et Jncendio.
.LXXXXVIIIJ. De pena ponentis tenentis vel proicientis vectilia sive
corpora mortua coria et quascumque turpitudines in vijs publicis vel
plateis.
.C. Quod nullus tempore pluvie proiciat aliquid aque correnti nec
divertat cursum aque.
.CJ. Quod dictus Notarius teneatur viam dare viam non habentibus.
.CIJ. Quod nullus prohiciat terraplenum a porta Jlionis usque ad
porticellam fratruum.
.CIIJ. Quod via porcellj usque ad portam Busciolinj mundetur bis in
edomada.
.CIIIJ. Quod nullus proyciat çoçuram a fenestra.
.CV. De pena non incidentium sepes.
.CVJ. Quod dictus notarius teneatur ad petitionem adiacentium facere
reinvenirj aquam fontis sicche.
.CVIJ. Quod porci et scrofe non vadant per Civitatem.
.CVIIJ. Quod dictus notarius teneatur observare presens statutum et
omnia contenta in presenti volumine statutorum et non statutum
comunis et populj quamvis sint Sub Rubrica dapnorum datorum.
3)Copia della lettera inviata dal Comune di Amelia a Nicolò Orsini in data 12 Agosto 1368 (l'anno non è indicato) e riportata nel libro delle riformanze "sub folio LXXVIJ", andato perduto. (Foglio 38 verso)
IN Nomine domini Amen. hec est copia lictere transmisse pro parte comunis Amelie Magnifico et excelso principi domino Nicolao de Ursinis nolano et palatino comiti patrimonij beati petrj in tuscia Rectorj et Capitaneo generali per confirmationem capitulorum infrascriptorum tenor talis est et cetera.
Magnifico et potentj principi et cetera
Magnifice domine noster, ad magnificentiam Vestram probum virum Ser Colutiam (sic) Ser Nicole nostrum terrigenum predilectum de nostra intentione plenarie informatum in nostrum ambaxiatorem traxmictimus Cui in exponendis per eum ex nostra parte super omnibus infrascriptis digneminj tamquam nobis fidem credulam adhibuere.
Jmprimis, quod digneminj Vestrum comune Amelie et speciales personas habere recommandatos.
Jtem dignetur magnificentia prelibata ad hoc ut homines a dapno dare de inceps valeant abstinere, confirmare capitula infrascripta.
Quicumque intraverit Alienam vineam de mensibus Junij, Julij, Augusti, Septembris et octubris vel aliquo ipsorum mensium, Solvat pro solo introytu .xl. sold. d. Et si colligerit uvas, seu exportaverit acerbas vel maturas in .C. sold. vice qualibet puniatur, et dapnum emendet patienti, si fuerit de die .xL. sold. de nocte duplum et credatur sacramento accusatoris si dixerit se vidisse absque teste usque in quantitatem .xl. sold. Et de hoc stetur sacramento dominj Rei vel ipsius familiaris vel laboratoris. de inde supra probetur cum Juramento unius testis usque in quantitatem .C. sold. de die. de nocte duplum abinde supra probetur legitime.
Si quis vero dapnum dederit in vinea aliena cum porco scrofa equo Jumenta asino vel asina, Bove vaccha crapa Cane et hijs similibus in .xx. sold. perus. vice qualibet puniatur de die, de nocte duplum et dapnum emendet patienti et credatur ut supra.
Si quis dapnum dederit in orto vel casalibus colligendo olera, Caules, avellanas amindolas vel fullones in .xl. sold. perus. vice qualibet puniatur et dapnum emendet patienti et credatur Juramento domini Rej vel familiaris ipsius aut laboratoris usque in quantitatem .xl. sold. de die. de nocte duplum. abinde supra probetur legitime.
Omnibus et singulis tam Civibus quam comitatensibus liceat post festum Exaltationis Sancte Crucis que est ad .xiiijam. diem mensis Septembris vendemiare et vendemiarj facere absque pena et banno. Vestri servitores et cetera.
Nos Nicolaus Nolanus et palatinus comes et cetera supra dicta omnia et singula ratificamus et ad probamus dummodo per generale(m) consilium dicte Civitatis fuerint approbata et hoc donec predicta duxerimus renovanda et in quantum non essent contra formam constitutionum patrimonij.
Et Ego Angelus Nadducij de Senis Cancellarius dicti domini Rectoris predicta suo mandato scripsi et ad fidem me subscripsi.
Die .xij. augusti .vj. Jndictione ad probata et confirmata fuerunt per consilium generale Civitatis Amelie pro ut patet manu mey Nicolay notarij publici de fulgineo et nunc cancellerij Civitatis Amelie sub folio .lxxvij. in libro reformationum et cetera.
4) Due frammenti di statuto amerino del XIV° secolo (Fogli 39 e 40), forse coevo a quello del 1330, ma certamente anteriore allo statuto del 1346. Il foglio 40 contiene rubriche che precedono quelle contenute nel foglio 39. Nella trascrizione che segue, si adotta l'ordine suggerito dalla numerazione pregressiva.
(Foglio 40)
(LXXVIIJ)
.................................................................................................................Beate Firmine martiris Ecclesie Ameliensis teneatur et debeat fieri facere de sua pecunia unum cereum sive torticium cere et illum accensum portari facere cum comitiva Antianorum populi et aliqui qui fuerint ordinatj de sero in vigiliis festi predicti et mane in celebratione missarum faciat retineri accensum ipsum cereum et residuum postea dicti cerei offerat seu offerri faciat ad honorem dei et dicte festivitatis in altare dicte Ecclesie in servitio dei et dicte Ecclesie remanendo. Et predicta teneatur facere vinculo Juramenti.
LXXVIIIJ - Quod possessiones collis montis labri sint
cum contrata orvestolis. R.ca
OMnes possessiones existentes in colle montis labrj ponantur et sint de contrata orvestolis et in ipsa contrata recipiantur et omnes homines contrate orvestolis et collis montis labrj teneantur comuniter ad omnia comoda et incomoda.
LXXX - De defendendo ecclesiam sancti Pauli prope lugnanum
CUm ecclesia sancti Pauli prope lugnanum episcopatuj Amelie et eius mense sit inmediate subiecta Curie Amelie vi et facto et omni modo et Jure quo melius potest ipsam ecclesiam cum Juribus et pertinentiis suis ipse episcopatus et mense omni tempore defendere teneantur.
LXXXJ - Quod nullus de granditia admictatur vel recipiatur
in populo
NUllus de grantitia Civitatis Amelie possit admicti vel recipi in populo nec habere aliquod officium pro populo, capitulo statutj comunis vel populi contrario loquente non obstante quod ex tunc volumus esse nullius valoris.
LXXXIJ - De observando..constitutiones imperiales et papales
UT Ameliensis Civitas et eius districtus in facto (?) sancte fidei catholice vigeant puritatem (?) et purgata semper manebit (?) pravitatis heretice omni vitio et fetore firmamus et statuimus prout (?) observando quod potestas Civitatis Amelie qui pro tempore fuerit observare debeat et facere observare omni debita diligentia et cautela constitutiones papales et Jmperiales editas contra hereticam pravitatem.
LXXXIIJ - De licteris mictendis per potestatem ad petitionem
Antianorum. R.ca
ITem quotiens petitum fuerit ab Antianis populi ex deliberatione saltem duorum bonorum hominum de populo Ameliensi quod potestas vel aliquis alius eius officialis mictat licteras alicuj Comuni vel domino seu persone cuiuscumque condictionis existat et generis pro dicto Comuni Amelie.... semper veritatem vel aliquid veritatis petendo potestas et quicumque alius officialis qui (?) huiusmodj mictendis licteris sint tramsmisse (scritto sopra) suo sigillo sigillate et mictere teneatur (scritto fuori margine) secundum notam que ab eisdem Antianis assignata fuerit eis ad penam .l. libr. den. cort. de suo salario Comuni Amelie solvendarum.
LXXXIIIJ - De armis assignandis per notarium curie camerario
comunis. R.ca
ITem quod notarius potestatis qui ibit rimando pro armis debeat assignare et ipse potestas faciat assignare camerario Comunis omnia arma que invenientur portarj vel haberj et accipiantur per suam familiam in dicta die qua accepta et inventa fuerint vinculo Juramenti et ad penam .xxv. libr. denariorum cortonensium pro quolibet armorum genus quod si ut dictum est non fuerint assignata de quibus non habeant notarii de ipsorum banno ullam partem.
LXXXV - De campana facienda per Comune Ecclesie
Sancte Firmine. R.ca
ITem dicimus et ordinamus quod per Comune Amelie fiat una campana tanti ponderis quanti fuit illa que data fuit Do(mi)ni(c)anis (?) et detur ed assignetur capitulo et canonicis sancte firmine pro cambio et permutatione illius campane que accepta fuit a dicta ecclesia Et hoc teneantur potestas et Antianj populi fieri facere vinculo Juramenti infra tempus regiminis dicti potestatis.
LXXXVJ - De convenendo principalem quam fidejussorem
ITem quod prius conveniatur principalis debitor quam fideiussor et si fideiussor alicuius debitoris citatus fuerit ad curiam ante quam principalis et ante quam convictus esset debitor principalis quod ipse fideiussor non teneatur ire er omnis processus qui fieret contra eundem fideiussorem occasione huiusmodj sit nullius valoris Sed si principalis debitor non invenietur solvendo facta discussione ........... de bonis ipsius debitoris et de bonis pecunia et rebus que eidem debitorj ab aliquo tenerentur quod tunc creditor habeat et possit habere recursum contra fidieussorem et bona ipsius Et si essent duo fideiussores vel ... in solidum obligatj quod quilibet teneatur respondere pro parte sua pro rata et plus gravarj aliquis ipsorum non possit nisi tantum pro parte sibi contignenti de ipso debito. Si vero debitor possidebat bona tempore contractj debiti quod creditor debeat prosequi Jus suum de dicto debito contra debitorem et quemlibet possessorem bonorum ...que possidebat tempore contractj debitj dictus debitor ante quam ad fideiussorem ita quod primo creditor.... ad possessores bonorum quam (?) ad fideiussorem et si dictus creditor primo conveniret fideiussorem quam principalem aliter quam dictum est supra quod cadat a Jure suo quod habet quod habet (ripetizione annullata) contra dictum fideiussorem et curie (?) solvat .XXV. libr. pro pena Comuni Amelie et camerario eius. Salvo quod si creditor voluerit desistere actionem (?) contra dictum fideiussorem et sequi formam huius capituli quod non teneatur ad penam et non cadat et a Jure suo Et hec locum habeant in contractibus presentibus precedentibus causis preteritis et futuris Et dictum capitulum sit precisum et tolli et cassari non potest. Et si potestas Antianj vel aliqui alij officiales facerent contrarium in proponendo aregnando (?) et reformando quod tunc non habeantur pro potestate Antianis nec officialibus et solvant pro pena pro quolibet contrafaciente .xxv. libr. corton. et Nichilominus dictum capitulum firmum remaneat.
LXXXVIJ - Quod nulla persona de Civitate Amelie et eius districtus
possit personaliter cogi ad aliquod debitum persolvendum
de debito a .C. sold. supra si dare voluerit de bonis
ITem statuimus et ordinamus quod nulla persona de Civitate Amelie et eius districtus possit personaliter cogi ad aliquod debitum persolvendum nec possit conveniri nec preceptum fieri per curiam Civitatis Amelie nisi de debito ultra .C. sold. et ab inde infra, Si debitor voluerit dare de bonis suis stabilibus pro illo pretio quo valebunt et iustum fuerit secundum extimationem faciendam per duos bonos homines ponendos .s(cilicet) unum pro parte debitoris et alium pro parte creditoris et si dicti duo boni homines ad hoc sic positi se non concordaverint de ipsa extimatione dicimus et ordinamus quod ponatur per Antianos populi quidam bonus homo pro tertio Et dicti duo positi cum ipso tertio congregentur per potestatem et eius Judicem in palatio Comunis ita quod penitus (?) infra .v. dies ipsam extimationem debeant facere Et quod debitor si dare voluerit de bonis suis stabilibus et de ipsis bonis suis creditori suo abtulerit quod ante quam (?) debeat assign.. omnia bona sua quibus bonis omnibus assignatis dicti extimatores extimationem de illis bonis que voluerint et eis videbuntur quod sint mediocra (?) bona et de illis bonis que (?) dicti extimatores dixerint sed .. extimationem dictus debitor suo creditori cum effectu det et concedat. Et possit dictus creditor si fuerit requisitus et appellatus quod debitorem suum quod voluerit exire de debito predicto et obtulerit de bonis suis se daturum eidem creditori secundum formam predictam quod dictus creditor teneatur recipere de dictis bonis secundum formam predictam Et si dictus creditor nollit recipere quod potestas sive Judex teneatur cogere ipsum creditorem ad faciendam receptionem (?) de bonis debitoris predictis extimandis secundum formam predictam Et dictum debitum .C. sold. possit dividi ab alia maiorj debiti quantitate Et hoc locum habeat in preteritis. Sed in futuro possit debitor realiter et personaliter constrignj ut (?) convenerit ipsus debitor principalis. Et potestas predicta teneatur fieri facere et hoc capitulum observare ad penam .L. libr. cort.
(Foglio 39)
(CXXV - Quod de)bitores in solidum obligati teneantur respondere
pro rata tantum
ITem statuimus quod si plures debitores sunt in uno instrumento debiti obligati quod nullus dictorum debitorum gravetur nisi tantum pro rata et pro parte sibi contignenti non obstante quod instrumento debiti contineatur quod quilibet sit obligatus in solidum ac etiam non obstante quod predicti debitores renuntiaverint vel renuntiassent expressim constitutionibus et statutis que pro eis vel altero eorum fecerunt Et predicta locum habeant in preteritis presentibus et futuris salvo quod si aliquis dictorum debitorum non inveniretur solvendo facta prius sollepnj discussione quod tunc possit creditor convenire alium debitorem vel alius (?) pro rata tantum quantitate pro qua non inveniretur solvendo.
CXXVJ - Quod emptor sive laborator seu possessor teneatur
solvere datium pro re quam possiderit vel laboraverit
ITem dicimus et ordinamus quod emptor et possessor sive laborator teneatur solvere dativam Comunis Amelie pro re possessa quam laboraverit seu emerit vel possiderit aliqua ratione.
CXXVIJ - Quod licitum sit cuilibet ducere bestias forensium
inventas dapnum dare ad curiam
ITem statuimus et ordinamus quod quicumque non costringnerit se ad bancum Civitatis Amelie in Civilibus et criminalibus et inventus fuerit dapnum dare cum bestijs et sine bestijs in bonis hominum dicte Civitatis quod sit licitum cuilibet de dicta Civitate bestias quas invenerit dapnum dare ducere Amelia et eas tenere donec de dapno ei fuerit integre satisfactum sine pena legis et curie et si sine bestijs dapnum dederit sit licitum dapnum passo eidem dapnum facienti accipere de rebus quas habuerit, capitulo statutj aliquo non obstante dum modo dictas bestias curie (?) comunis presentet et scribi faciat numerum bestiarum.
CXXVIIJ - De non constringnendo Antianos per potestatem
durante eorum officio
ITem statuimus et ordinamus quod potestas et eius officiales non possint nec debeant constringere aliqua de causa nec aliqua occasione personaliter vel realiter aliquem existentem in officio Antianatus toto tempore sue potestarie nec camerarium nec notarium cancellarie existentes in officio tempore sue potestarie nec ipsos expellere extra terram nec procedere contra eos occasione alicuius malleficij per eos conmissi nec condepnare Set si aliquis dictorum Antianorum camerarius et notarius cancellarie aliquod conmicteret malleficium debeant punirj et condepnarj per primum potestatem venturum et si potestas contrafecerit solvat de suo salario Comuni Amelie vice qualibet et quotiens contrafecerit .v. libr. corton. et ex tunc non habeatur pro potestate et nullus teneatur ei obedire. Et quando placuerit Antianis et .X. vel maiorj parti ipsorum mictatur ad sacrum Romanum populum et senatores qui mictant alium potestatem.
CXXVIIIJ - Quod possessor terre appensate in catasto
teneatur dativam solvere
ITem dicimus et ordinamus quod quicumque possidet aliquam possessionem in catasto positam aliqua occasione vel causa talis possessor de dicta possessione et terra dativam eius solvere teneatur . Et potestas et executores dativarum cogant possessores ad solvendum datia et collectas. Et hoc locum habeat in hijs que habuerint ex secundo decreto et fructus perceperint de dicta terra.
CXXX - Quod homines et domus infra portam Sancte Marie
positas sint de contrata collis
ITem dicimus et ordinamus quod omnes homines et domus que sunt a porta sancte Marie infra versus (?) Civitatem que fuerunt de contrata burgi sint et esse debeant de contrata collis et etiam domus filiorum domini petri sint et esse debeant de contrata collis et remaneant simul ad omnia comoda et incomoda cum hominibus dicte contrate collis.
CXXXJ - De pena mulierum lavantium pannos in fontibus
Item quod nulla mulier debeat lavare seu delutare pannos in fontibus prope terram .s.(cilicet) fontibus pisciarelli sancti secundj fonte sicco et nocicle (sic) nec etiam macellare nec aliquis alius nullas carnes ad penam .v. sold. et quilibet possit contrafacientem denuptiare et accusare et habeat mediatetam bannj.
CXXXIJ - Quod debitor forensis possit realiter et personaliter
convenirj
ITem quod si aliquis forensis vel alius qui se non constrinserit ad bancum Civitatis Amelie contrasserit aliquod debitum vel extit(er)it in aliquo obligatus vel promiserit aliquid alicui Civi de Civitate Amelie vel eius districtus quod talis forensis constringatur personaliter et realiter ad voluntatem petentis usque ad plenam satisfactionem predictarum rerum.
CXXXIIJ - De defendendo homines qui pro comuni
se obligaverunt
CUm feneratores nolunt aliquando mutuare pecuniam Scyndico Comunis et specialibus personis dicimus et ordinamus quod debitores omnes et ipsorum fideiussores qui receperunt aliquam quantitatem pecunie mutuo a quacumque persona et ipsi debitores mutuaverunt ipsam quantitatem pecunie scyndico Comunis et fuerint predicti debitores inqetati (sic) et conventj, ne predicti graventur pro factis Comunis tales debitores defendantur per Comune Amelie Et si ad aliquam curiam extra Civitatem predictam fuerint vocati expensis Comunis defendantur et si fuerint conventi vel molestatj coram potestate et officialibus dicti Comunis a creditoribus ipsorum dicti creditores non audiantur et predicti debitores non molestentur quousque predictis debitoribus fuerit integre satisfactum de dicta quantitate quam mutuaverunt Comuni seu sindico Comunis Et hoc locum habeat in illis debitoribus quj habent instrumenta de dicta quantitate contra Scyndicum Comunis Et hoc locum etiam habeat in preteritis presentibus et futuris non obstante quod dicti debitores renuntiaverint legibus et statutis tam populi quam Comunis que renuntiatio ex iure habeatur pro nulla. Et potestas et suj officiales teneantur predicta observare ad penam .l. libr. pro qualibet vice Antianj pro quolibet ad penam .xxv. libr. et quotiens contrafecerint. Adicimus huic capitulo quod si aliqua tenuta seu in solutum data vel datum et con... fuerit de bonis talium vel talis debitoris qui ipsam pecuniam pro dicto Comuni acceperunt et scyndico Comunis vel alteri pro ipso Comuni mutuaverunt ad petitionem cuiuscumque persone quod ipso Jure et auctoritate presentis statutj sit nulla dum modo per Antianos populi ipsum debitum pro Comuni fuisse contractum dicatur et approbetur vel per maiorem partem ipsorum. Et hoc capitulum sit precisum et tolli non possit consilio vel arenga.
CXXXIIIJ - De cisterna ecclesie Sancte Firmine actanda
ITem quod cisterna ecclesie Sancte firmine mundetur et actetur per adiacentes ad voluntatem nalli granelle (?) et possit dictus nallus penam inponere .xij. den. cuilibet de dictis adiacentibus.
CXXXV - De pena potestatis et officialium eius offendentium
aliquem de Amelia
ITem statuimus et ordinamus quod si potestas vel aliquis eius officialis vel familiaris dicto vel facto aliquem offenderit seu alicuj Jniuriatus fuerit vel dapnum intulerit ultra ordinem Juris et debitum officij solvat pro banno Comuni Amelie duplum pene in statuti capitulo contente quod de tali maleficio loqueretur et dapnum emendet eidem offenso vel iniuriato in duplum et iniuriam secudum duplum extimationis de ipsa iniuria faciende per Scyndicatores et ratiocinatores ad examinandum potestatem in fine suj officij de administratione suj et suorum officialium eligendos. Si autem ipse potestas vel aliquis officialis vel familiaris iniustitiam vel contra iustitiam fecerit vel iustitiam facere neglexerit vel negaverit seu plenum Jus non fecerit alicuj solvat pro banno Comuni Amelie vice qualibet .xxv. libr. den. corton. et dapnum et iniuriam patienti emendet in duplum secundum extimationem scyndicatorum predictorum de ipsa iniuria facienda Et potestas teneatur de suo reficere et solvere in Judicio et omni (?) pro se et quolibet suo officiali et familiarj omnem penam cause dapnum et cause debitum et omnem condepnationem in qua et quibus ipse vel aliquis eius officialis et familiaris tenebitur vel per dictos scyndicatores Comunis vel speciali persona quocumque modo et causa fuerit condepnatus . Et scyndicatores ad hec omnia ipsum potestatem pro se et omnibus eius officialibus et familiaribus et quolibet ipsorum cogere personaliter teneatur et etiam cum bonis.
.................................................................................................................
5) Annesso allo statuto del 1346, anche se non legato ad esso, trovasi un foglio pergamenaceo, contenente frammento forse di statuto di confraternita probabilmente risalente al XIII° secolo (vi è un riferimento a papa Clemente IV: 1265-1268) e quasi certamente non di Amelia ma romana (vi sono citati la Chiesa di S. Maria Maggiore e "festum nivis"). Se ne riporta la mutila trascrizione.
..ortodoxe. Et nunc ordinamus ad observantiam Jnfrascriptorum, deo propitio et inlibate Matris intuitu. Cuius obsequius incessanter intendimus perpet./.. in omnibus et per omnia Mandato et correctione (?) Sedis Apostolice, ad cuius exaltationem et reverentiam ista fiunt ut infrasignatus modus devote senper tamen/
..volentj recipi capitula omnia exponantur / nec recipiantur aliquis nisi prius usuras et maleablata si habet (?) restituat. seu restituere ordinet et disponat cum/ ... non recipiatur. Et si receptus fuerit ingnoranter penitus citatur (?) Et deinceps nullatinus admittatur./ et a ludo taxillorum et taberna Jn qua sint ... sit prior (?) electus a Maiori parte quj sit gravis persona et ydonea Cuj assing..... ..(di)screti viri vel plures quorum Consilio utatur et semper (?)/
(De con)fessione et sacra comunione.
In festo Nativitatis et Resurrectionis domini assumptionis beate Virginis Marie...rever... communionibus per manum ipsius (?) sacerdotis vel alterius de/
De Jeiunio et vestimentis.
...onis in mense februarii. Annuntiationis in mense Martij. Assuntionis in mense Agustj. Similiter omnj die ante conmestionem (?) dicat semel pater/
Et de vestimentis fiat ad libitum excepta nimia superfluitate et curiositate secundum statum uniuscuiusque. Et Cuj Magis placet possit.
..ne vivorum et mortuorum.
..et .VIJ. cum requiem eternam. pro mortuis istius sotietatis. Clerici vero preter horas canonicas ad quas vel ratione ordinis vel ecclesiasticj benefitij/....atoribus Deus qui de beate Marie. Et Deus venie largitor.
De stabilitate fratruum huius fraternitatis.
....efendat Ecclesie Romane humiliter et reverenter obtemperet (?). Volumus ut habeant summum pontificem in correctorem et patrem vel alium secundum eius beneplacitum et mandatum. Et/ .....ium ad preceptorem(?) Sed liberum quibuslibet hoc observare volentibus ob reverentiam virginis Marie advocate nostre et filij eius.
De predicationibus fatiendis pro tempora.
...a reccomandatis fideliter observarj Et ibi denuntientur indulgentie et benefitia eisdem reccomandatis concessa. prima predicatio fiat in dominica ante festum omnium sanctorum/... ante consacrationem basilice sancte Marie maioris quod est festum nivis.
De coreptione delinquentium.
..culpa sua humiliter recognoverit. et cavendum (?) promiserit cum maxima (?) penitentia inponatur (?). quod si culpa nec humiliter recognoverit nec se emendaverit de sotietate eitiatur. Et benefitijs vivorum/ ...omnem dubietatem et suspitionem malj. nec intendimus nec ordinamus de excessibus clericorum quod corrigantur nisi per eos ad quos ordinarie spectat correctio eorum.
....(qua)dragesime. Quarta in dominica palmarum. Quinta in dominica ante festum petri(?) Sexta in dominica (?) prima mensis Agustj.
De indulgentijs et gratijs(?)
....tur approbata
Nostra (?) felicis et sancte memorie dominus Clemens sedis Apostolice.. quartus. Vidit laudavit et approbavit statuta et/ ..ticis. Religiosus etiam vir frater Thomas sancte memorie quondam senensis episcopus domini pape tunc ... Vicarius celestis thesaurj super recommendatos gratiam/....vatorem illorum Tertio bone memorie.
Dominus Albanensis. frater bonaventura ordinis fratruum minorum generalis minister examinavit et approbavit predicta...../ provintialis ordinis fratruum predicatorum in Romana provintia.
Et Religiosus vir frater Guido generalis fratruum ordinis heremitarum
Ac Reverendus pater frater Aldebrandus/ ...C. dies de iniuncta penitentia relaxavit et secundum ordinationis numerum predictorum quando confitentur et corpus domini recipiunt reverenter .C. dies de iniuncta penitentia est largitus/ ..dicatorum Magister recepit ad omnia benefitia omnes recomandatos beate virginis generaliter fratruum suorum (da "..dicator" annullato con tratto di penna)
Religiosus vir frater Petrus fratruum ordinis beate Marie de monte Carmelj/....alibus Vicarius generalis fecit illud idem quod (?) fecerunt predicti fratres. Nicolaus et Petrus (gli ultimi due cancellati con un tratto di penna).
Dominus frater Libertus Episcopus Aquinatus (?) ordinis fratruum minorum dominj Bonifatij/....dinationis numerum predictorum quando confitentur et Corpus domini recipiunt reverenter .xl. dies de iniuncta penitentia est largitus/ Et .xl. dies quando ad predicationem conveniunt et .xl. dies/.... exaltavit et benedixit (?) ut merito de ipsa sotietate..... illud quod dicit Apostolus ad ebreos doctor gentium et Magister terram frater se venientem in breve (?) bibens (?) et generans/ in secula seculorum Amen:.
Thomas et Ildebrandus.
.....C.C. dies quod est (?) concessum eidem ... prior congregatus cum consensu ... defectu (?) .... facta sua admonitione..... xl. dies. …………..